Tôi đọc được
trong trang nguoivietdiendan.com bài viết của một bạn Du học sinh
Nhật đang ở Việt Nam viết về Việt Nam gây xôn xao dư luận trên
cộng đồng mạng xã hội và bài đáp lời của một bạn trẻ Việt Nam tại Hà
nội thấy hay quá nên cop về cho các bạn đọc cùng ngẫm nghĩ.
http://nguoivietdiendan.com/vi/news/Giao-Duc/La-thu-cua-mot-du-hoc-sinh-Nhat-viet-ve-Viet-Nam-va-thu-tra-loi-cua-mot-ban-tre-Viet-Nam-nghe-day-chua-xot-1838/
(nguoivietdiendan.com):
Việt Nam có gì để tự hào với bạn bè Quốc tế, ngoài những dĩ vãng đã qua của cha
ông xưa? Biết nói gì về VN khi kinh tế đang dần phụ thuộc hoàn toàn vào Trung
Quốc? Lãnh đạo như nhược, tham lam, tàn ác với dân? Đạo đức xuống cấp, xã hội
suy đồi? Giáo dục bất cập, Y tế quá tải vì ngộ độc tràn lan, bệnh tật không thể
kiểm soát, nền an sinh cho trẻ em và người già không được đảm bảo. Khắp nơi là
nạn bạo hành. Ở đâu có Quan tham thì ở đó xã hội không thể trong sạch và phát
triển. Vậy có gì để đáng tự hào cho Dân tộc này không?
Dưới đây là toàn bộ nội dung bức thư của một du học
sinh Nhật Bản từng có bốn năm sinh sống tại Việt Nam bàn về “văn hóa Việt” đã
lan truyền trên facebook và thu hút rất nhiều ý kiến của các cư dân mạng.
“Việt Nam – nhà giàu và những đứa con chưa ngoan
Tôi đang là một du học sinh Nhật, có hơn 4 năm sinh
sống tại Việt Nam. Với ngần ấy thời gian, tôi đã kịp hiểu một đạo lý giản đơn
của người Việt: “Sự thật mất lòng”. Song không vì thế mà tôi sẽ ngoảnh ngơ
trước những điều chưa hay, chưa đẹp ở đây. Hy vọng những gì mình viết ra, không
gì ngoài sự thật, như một ly cà phê ngon tặng cho mảnh đất này, tuy đắng nhưng
sẽ giúp người ta thoát khỏi cơn ngủ gục – ngủ gật trước những giá trị ảo và vô
tình để những giá trị thật bị mai một.
Tôi có một nước Nhật để tự hào
Đỉnh Phú sỹ nổi tiếng của Nhật
Tôi tự hào vì nơi tôi lớn lên, không có rừng vàng biển
bạc. Song, “trong đêm tối nhất, người ta mới thấy được, đâu là ngôi sao sáng
nhất”. Thế đấy, với một xứ sở thua thiệt về mọi mặt, nghèo tài nguyên, hàng năm
gánh chịu sự đe dọa của hàng trăm trận động đất lớn nhỏ lại oằn mình gánh chịu
vết thương chiến tranh nặng nề, vươn lên là cách duy nhất để nhân dân Nhật tồn
tại và cho cả thế giới biết “có một nước Nhật như thế”.
Tôi tự hào vì đất nước tôi không có bề dày văn hiến
lâu đời nên chúng tôi sẵn sàng học hỏi và tiếp nhận tinh hoa mà các dân tộc
khác “chia sẻ”. Từ trong trứng nước, mỗi đứa trẻ đã được học cách cúi chào
trước người khác. Cái cúi chào ấy là đại diện cho hệ tư tưởng của cả một dân
tộc biết trọng thị, khiêm nhường nhưng tự trọng cao ngời.
Tôi tự hào vì đất nước tôi được thử thách nhiều hơn
bất kỳ ai. Khi thảm họa động đất sóng thần kép diễn ra, cả thế giới gần như
“chấn động”. Chấn động vì giữa hoang tàn, đổ nát, đói khổ và biệt lập, người ta
chỉ nhìn thấy từng dòng người kiên nhẫn xếp hàng nhận cứu trợ và cúi đầu từ tốn
cảm ơn. Không có cảnh hôi của, lên giá, cướp bóc, bạo lực nào diễn ra giữa sự
cùng khổ. Chỉ chưa đầy một năm sau khi hàng loạt thành phố bị xóa sổ hoàn toàn,
sự sống lại bắt đầu hồi sinh như chưa từng có biến cố nào đã xảy ra. Thế đấy,
không có những thành tích to lớn để nói về nước Nhật nhưng thương hiệu “made in
Japan”, là thương hiệu uy tín vượt trên mọi khuôn khổ, tiêu chuẩn khắt khe,
được toàn cầu tôn trọng nhất mà tôi từng biết.
Bạn cũng có một nước Việt để tự hào
Nói Việt Nam là một “nhà giàu”, quả là không ngoa.
Giàu tài nguyên, giàu truyền thống, giàu văn hóa… Nhưng con cháu của nhà giàu,
sẽ phải đối mặt với những vấn đề nan giải của nhà giàu. Và không phải ai cũng
biết cách sống có trách nhiệm trong sự giàu có ấy.
Thật đáng tự hào nếu bạn được lớn lên ở một đất nước
được thiên nhiên ưu đãi với rừng vàng biển bạc. Đáng xấu hổ nếu xem đó là khoản
thừa kế kếch xù, không bao giờ cạn. Thật tiếc đó lại là những gì tôi thấy. Tại
các thành phố, chỉ cần nhà mình sạch sẽ là được, ngoài phạm vi ngôi nhà, bẩn
đến đâu, không ai quan tâm. Ở các nhà máy, nếu không biết dồn rác thải ở đâu,
họ sẽ cho chúng ra ngoài đường, sông suối, biển cả vì đó là “tài sản quốc gia”
– đã có quốc gia lo, không phải việc của mỗi người dân. Tại một đất nước mà 80%
dân số sống bằng nghề nông, đất đai, nước ngầm hầu như đã bị nhiễm độc, đến
nỗi, người ta nói vui trong năm nữa thôi sẽ là thời đại của ung thư vì ăn gì
cũng độc, không ít thì nhiều, không thể khác. Vì sao nên nỗi?
Thật đáng tự hào vì Việt Nam có 4000 năm văn hiến.
Thật xấu hổ nếu 4000 năm văn hiến chỉ là một chương trong sách lịch sử chứ
không được thể hiện trong cách hành xử đời thường. Thật buồn vì đó cũng là điều
tôi thấy mỗi ngày.
Hãy chỉ cho tôi thấy rằng tôi đã sai nếu nói: Người
Việt không biết xếp hàng, xếp hàng chỉ dành cho học sinh tiểu học; người Việt
không biết tự hào về người Việt, nếu không thì Flappy Bird đã không phải chết
yểu đau đớn; người Việt chửi hay còn hơn hát, cứ xách ba lô ra tới thủ đô một
chuyến thì sẽ được mục sở thị; người Việt vẫn còn luyến tiếc văn hóa làng xã,
giai cấp nếu không phải thế thì họ đã không đứng thẳng người chửi đổng và cúi
rạp mình trước quyền lực bất công mà chẳng dám lên tiếng; người Việt có đôi mắt
siêu hạng nhất vì nhìn đâu cũng thấy cơ hội để mánh mun, lọc lừa.
Tôi chưa từng thấy đất nước nào mà các bậc mẹ cha dạy
dỗ con cháu cố gắng học hành để sau này là bác sỹ, phi công, thuyền trưởng… mà
xuất phát không vì đam mê mà vì phong bì nhiều, đút lót dễ, giàu sang mấy hồi…
Vì đâu nên nỗi?
Người Việt có một nền di sản độc đáo, một nguồn sức
mạnh vô cùng to lớn, ai cũng nhìn thấy, chỉ có người Việt là không thấy hoặc từ
chối nhìn thấy. Vì sao nên nỗi?
Tôi đang nhìn thấy một thế hệ, họ không còn biết phải
tin vào điều gì, thậm chí còn không dám tin vào chính mình. Là một người Việt –
khó lắm! Thật vậy sao?”
Tiểu My
(Thư
trả lời một bạn Du Học Sinh người Nhật)
Bạn
thân mến,
Lâu lắm rồi giới trẻ chúng tôi mới nhận được một bài viết nói lên sự thật ở đất
nước tôi, dù sự thật ấy làm chúng tôi hết sức đau buồn.
Xin cám ơn bạn. Ở đất nước tôi có câu “sự thật mất lòng” nhưng cũng có câu
“thương cho roi cho vọt”, “thuốc đắng đả tật”.
Bức thư của bạn đã làm thức dậy trong tôi niềm tự ái
dân tộc lâu nay được ru ngủ bởi những bài học giáo điều từ nhà trường như
“Chúng ta tự hào là một nước nhỏ đã đánh thắng hai cường quốc Pháp và Mỹ”.
Bạn đã nói đúng: “Tôi đang nhìn thấy một thế hệ, họ không
còn biết phải tin vào điều gì, thậm chí còn không dám tin vào chính mình. Là
một người Việt, khó lắm. Thật vậy sao?”
Nghèo đói vẫn
còn đeo đẳng và ám ảnh dân Việt Nam - Một lớp học tồi tàn ở một vùng quê VN
Bạn biết đặt câu hỏi như thế là bạn đã
có câu trả lời rồi. Những gì tôi viết sau đây chỉ là những lời tâm tình của một
người trẻ thiếu niềm tin, với một người bạn đến từ một đất nước vững tin vào
dân tộc mình, vào chính bản thân mình.
Bạn nói đúng. So với nước Nhật, nước Việt chúng tôi đẹp lắm. Đối với tôi không
có tấm bản đồ của nước nào đẹp như tấm bản đồ của nước tôi. Tấm bản đồ ấy thon
thả đánh một đường cong tuyệt đẹp bên bờ Thái Bình Dương ấm áp. Trên đất nước
tôi không thiếu một thứ gì cho sự trù phú của một dân tộc. Nhưng chúng tôi
thiếu một thứ.
Đó là Tự Do, Dân Chủ.
Lịch sử của chúng tôi là lịch sử của một dân tộc buồn.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Người đã từng nhận được đĩa vàng tại đất nước Nhật của
các bạn năm 1970 (bán được trên 2 triệu bản) với bài hát “Ngủ Đi Con” đã từng
khóc cho đất nước mình như sau:
“Một ngàn năm nô lệ giạc Tàu
Một trăm năm nô lệ giặc Tây
Hai mươi Năm nội chiến từng gày
Gia tài của mẹ để lại cho con
Gia tài của mẹ là nước Việt buồn”.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trong “hai mươi Năm nội chiến từng ngày” ông sống tại
miền nam Việt Nam nên nỗi đau của ông còn nhẹ hơn nỗi đau của người miền Bắc
chúng tôi. Ông còn có hạnh phúc được tự do sáng tác, tự do gào khóc cho một đất
nước bị chiến tranh xâu xé, được “đi trên đồi hoang hát trên những xác người”
được mô tả người mẹ điên vì đứa con “chết hai lần thịt xương nát tan”.
Nếu ông sống ở miền Bắc ông đã bị cấm sáng tác những bài hát như thế hoặc nếu
âm thầm sáng tác ông sẽ viết như sau:
“Một ngàn năm nô lệ giặc Tàu
Một trăm năm nô lệ giặc Tây
Bảy mươi năm Cộng Sản đọa đày
Gia tài của mẹ, để lại cho con
Gia tài của mẹ là nước Việt Buồn”
Bị đô hộ bởi một nước Tàu tự coi mình là bá chủ ở phương Bắc, bị một trăm năm
Pháp thuộc. Một ít thời gian không bị ngoại bang đô hộ chúng tôi không có minh
quân như Minh Trị Thiên Hoàng ở nước bạn. Huống gì thay vào đó chúng tôi bị cái
xui là một trong những nước hiếm họi bị thống trị bởi một chế độ bị coi là quái
vật của thế kỷ.
Tại sao người Việt tham vặt.
Vì họ đã từng đói kinh khủng. Trong cuộc chiến tranh gọi là chống Mỹ chống Pháp
người dân miền Bắc chúng tôi đã đói đến độ mất cả tình người. Vì một ký đường,
một cái lốp xe đạp, vài lạng thịt người ta tố cáo nhau, chơi xấu nhau dù trước
đó họ là người trí thức.
Cho nên ăn cắp là chuyện bình thường.
Tôi cũng xin nhắc cho bạn, năm 1945 hàng triệu người Việt miền Bắc đã chết đói
vì một lý do có liên quan đến người Nhật các bạn đấy. Xin bạn tìm hiều phần này
trong lịch sử quân Phiệt Nhật ở Việt Nam.
Tất nhiên người Việt vẫn nhớ câu “nghèo cho sạch, rách cho thơm” nhưng “thượng
bất chính, hạ tắc loạn”.
Khi chấm dứt chiến tranh. Người Việt biết họ phải tự cứu đói mình chứ không ai
khác. Kẻ có quyền hành tranh dành nhau rừng vàng biển bac, kẻ nghèo xúm lại hôi
của những xe chở hàng bị lật nhào .
Thật là nhục nhã, thật là đau lòng.
Bạn bảo rằng ở nước bạn người dân giữ gìn vệ sinh công cộng rất tốt. Còn ở Việt
Nam cái gì dơ bẩn đem đổ ra đường.
Đúng vậy. Nhưng Tự Do, Dân Chủ đã ăn vào máu của các bạn để các bạn ý thức rõ
đây là đất nước của mình.
Còn chúng tôi? Chúng tôi chưa thấy nước Việt thực sự là của mình.
Ngày trước nước Việt là của Vua, có khi nước Việt thuộc Tàu, rồi nước Việt
thuộc Pháp, rồi nước Việt là của Đảng Cộng Sản.
Ruộng của cha ông để lại đã từng trở thành của hợp tác xã, rồi ruộng là của nhà
nước chỉ cho dân mượn trong một thời gian nhất định. Đất là của nhà nước nếu bị
quy hoạch người dân phải lìa bỏ ngôi nhà bao năm yêu dấu của mình để ra đi.
Cái gì không phải là của mình thì người dân không cảm thấy cần phải gìn giữ.
Nhưng sự mất mát đau lòng nhất trên đất nước chúng tôi là mất văn hóa và không
còn nhuệ khí.
Biết làm sao được khi chúng tôi được dạy để trở thành công cụ chứ không được
dạy để làm người.
Tiếc thay bản chất thông minh còn sót lại đã cho chúng tôi nhận ra chúng tôi
đang bị dối gạt. Nhất là trong những giờ học về lịch sử, văn chương.
Lớp trẻ chúng tôi đã mất niềm tin và tìm vui trong những trò rẻ tiền trên TV,
trên đường phố.
Nhớ năm nào nước của bạn cất công đem hoa anh đào qua Hà Nội cho người Hà Nội
chúng tôi thưởng ngoạn. Và thanh niên Hà Nội đã nhào vô chụp giựt, bẻ nát cả
hoa lẩn cành, chà đạp lên chính một nơi gọi là “ngàn năm Thăng Long văn hiến”.
Nhục thật bạn ạ. Nhưng lớp trẻ chúng tôi hầu như đang lạc lối, thiếu người dẫn
đường thật sự chân thành thương yêu chúng tôi, thương yêu đất nước ngàn năm
tang thương, đau khổ.
Thật buồn khi hàng ngày đọc trên báo bạn thấy giới trẻ nước tôi hầu như chỉ
biết chạy theo một tương lai hạnh phúc dựa trên sắc đẹp và hàng hiệu. Họ không
biết rằng nước Hàn có những hot girls, hot boys mà họ say mê còn là một quốc
gia cực kỳ kỷ luật trong học hành, lao động.
Bạn nói đúng. Ngay cả bố mẹ chúng tôi thay vì nói với chúng tôi “con hãy chọn
nghề nào làm cuộc sống con hạnh phúc nhất” thì họ chỉ muốn chúng tôi làm những
công việc, ngồi vào những cái ghế có thể thu lợi tối đa dù là bất chính.
Chính cha mẹ đã chi tiền để con mình được làm tiếp viên hàng không, nhân viên
hải quan, công an giao thông… với hy vọng tiền thu được dù bất minh sẽ nhiều
hơn bội phần.
Một số người trẻ đã quên rằng bên cạnh các ca sĩ cập với đại gia có nhà trăm
tỉ, đi xe mười tỉ còn có bà mẹ cột hai con cùng nhảy sông tự tử vì nghèo đói.
Mới đây mẹ 44 tuổi và con 24 tuổi cùng nhảy cầu tự tử vì không có tiền đóng
viện phí cho con. Và ngày càng có nhiều bà mê tự sát vì cùng quẫn sau khi đất
nước thái bình gần 40 năm.
Bạn ơi. Một ngày nào chúng tôi thực sự có tự do, dân chủ chúng ta sẽ sòng phẳng
nói chuyện cùng nhau. Còn bây giờ thì:
“Trải qua một cuộc bể dâu
Những đều trông thấy mà đau đớn lòng”.
Dù sao cũng biết ơn bạn đã dám nói ra những sự thật dù có mất lòng.
Và chính bạn đã giúp tôi mạnh dạn nói ra những sự thật mà lâu nay tôi không
biết tỏ cùng ai.
Thân ái.
Tiểu My
.jpg)
